PVC prozori i energetska ušteda
Energetska efikasnost kod prozora
Prozori imaju funkcioju da propuštaju sunčevu svetlost, da vrše provetravanje prostorija, da obezbede lep pogled van objekta, ali imaju i jednu manje poznatu, ali izuzetno važnu funkciju, a to je da pospeše energetsku efikasnost. Poznato je da gubici kroz prozore mogu da budu i preko 50% od svih energetskih gubitaka jedne zgrade. To znači da kroz prozore “beži” oko 10 puta više energije nego kroz zidove. Gubici toplote u starim zgradama sa starom i energetski neefikasnom stolarijom mogu da budu 240-280 kWh/m2K, dok na savremenim nisko energetskim i pasivnim kućama oni ne prelaze 120 kWh/m2K.
Gubici toplote kroz prozore
Količina toplotne energije koja se gubi kroz prozore varira kod različitih vrsta prozora. To najbolje može da ilustruje jedan vrlo važan koeficijent – koeficijent prolaznosti toplote koji se preporučuje da ne prelazi 1,8 W/m2K. Kod savremenih prozora sa troslojnim staklima između kojih je argon ili neki drugi plemeniti gas, ovaj koeficijent iznosi 0,8 W/m2K, dok je kod starih drvenih prozora njegova vrednost 3,5 W/m2K.
Energetski gubici kroz prozore mogu da budu:
- Transmisioni
- Ventilacioni
Samom konstrukcijom prozora može da se utiče na transmisione gubitke, dok se ventilacioni teže kontrolišu. To je moguće izvesti posebnim sistemima za ventilaciju i klimatizaciju sa ugrađenim senzorima i elektronikom koja kontroliše otvaranje i zatvaranje prozora. Ovi sistemi su izuzetno skupi i namenjeni su za neke objekte specijalne namene (kongresni centri, bolnice, vladine zgrade i sl.).
Transmisioni gubici se mogu smanjiti preko unapređivenja sastavnih elemenata kod prozora: stakla, profila, okova i dihtunga.
Stakla
Prozor može imati jedno ili više stakala. Već smo napomenuli da se koeficijent prolaza toplote smanjuje ugradnjom dvostrukih i trostrukih stakala, između kojih se nalazi neki plameniti gas. Osim broja staklenih panela na ovaj koeficijent utiču i:
- vrsta i debljina stakla,
- širina prostora između stakala (preporučuje se da minimalna širina bude 12mm),
- vrsta gasa koji ispunjava međuprostor i debljina stakla (običan vazduh, argon, ksenon, kripton).
Stakla koja su energetski efikasna i koja su sastavljena od više panela su poznata i pod zajedničkim imenom IZO stakla. Postoje nekoliko vrsta energetski štedljivih stakla:
- Float staklo – ravno providno staklo, obično je debelelo od 3 do 10 mm;
- Laminirano staklo – sastavljeno od više float stakala zalepljenih folijom. Karakteritično je da laminirano staklo ne puca u male komadiće; prilikom lomljenja;
- Kaljeno staklo – termički obrađeno float staklo ima veliku otpornost na udar. Raspada se na velik broj malih, tupih komadića;
- Ornament stakla – vrsta ukrasnog stakla;
- Reflektirajuće staklo – na površini stakla se postavlja specijalni metalni film koji reflektuje deo svetlosti.
Niskoemisiona Low-E stakla
U onosu na energetsku efikasnost otišlo se i korak dalje sa razvojem niskoemisionih stakala (poznatiji po engleskoj skraćenici Low-E). Radi se o staklima sa specijalnim premazima na bazi vanadijum-oksida koji omogućuje da ova stakla imaju i do 50% manje gubitaka u onosu na IZO stakla. Na unutrašnjoj strani unutrašnjeg stakla nanosi se tanak film koji propušta kratkotalasno zračenje, a reflektuje dugotalasno (infracrveno) zračenje.
Profili
Profile prozora mogu da budu od drveta, aluminijum ili neki drugi metal i PVC. Svi imaju različite koeficijente prolaska toplote:
- Drvo – 1,4 – 2,7 W/m2K
- PVC – 1,2 – 2,2 W/m2K
- Čelik – 4,0 – 6,0 W/m2K
- Aluminijum – 1,4 – 3,5 W/m2K
I z ove tabele jasno se vidi da su PVC i drvo najbolji izolatori, ali PVC ima dodatne prednosti kao što su niža cena, veća otpornost na vremenske uslove, jednostavno održavanje. Kako bi se još više unapredila energetska efikasnost, ovi se profile izrađuju od više komora koje se pune vazduhom ili nekim plemenitim gasom.
Okov i dihtunzi
Dobri dihunzi su malo potcenjeni delovi prozorskog sistema, a oni imaju ogormu ulogu u energetskoj efikanosti istog. Između krila prozora i rama, između stakla i rama, kao i između prozora i zida ne sme da bude ni najmanja pukotina, a te pukotine zatvaraju dobri dihtunzi i dobri okovi. Prozori ili vrata koji slabo dihtuju su glavni uzrok gubitaka toplote.
